تنه کار
“تنه کار زرگری” چیست و چه کاربردی در طلا و جواهرسازی دارد؟
چگونه باید از تنه کار در “فرایند ساخت طلا و جواهر” استفاده کرد؟
می‌خواهیم در این “آموزش طلاسازی طلاپیشه” به سوالات فوق پاسخ داده و انواع و نحوه استفاده از “پودر تنه کار طلاسازی” در زرگری را بیان کنیم، با ما همراه شوید.
تنه کار
تنه کار چیست؟ تعریف، کاربرد
پودر تنه کار (Flux Powder):
پودر تنه کار یک ماده شیمیایی است که از آن بصورت پودر، محلول مایع و خمیر در فرآیند “لحیم کاری و جوشکاری طلا و نقره” با هدف پاکسازی و آماده‌سازی سطح فلزات استفاده می‌شود. این پودر معمولاً شامل موادی مانند فلوریدهای آمینیوم، کلریدهای روی و اکسید روی است.
علت استفاده از تنه کار زرگری
در “طلا و جواهرسازی” به دلایل زیر از “تنه کار” در لحیم کاری و جوشکاری استفاده می‌شود:
- پاک کردن سطح لحیم کاری و جوشکاری از اکسید و آلاینده‌های حاصل از حرارت
- کمک به فرآیند جوشکاری و لحیم کاری با کاهش سطح “نقطه ذوب”
- افزایش سطح چسبندگی و اتصال دو قطعه
- کاهش سطح تشعشع نور قرمز
- حلوگیری از پاشش مواد در حین جوشکاری
نحوه استفاده از تنه کار طلا و نقره
پودر تنه کار: از ” پودر تنه کار طلاسازی” می‌توان بصورت پودر و یا محلول در آب استفاده کرد بدین نحو که سطح کار را تمیز کرده و به مقداری پودر آغشته نمود و یا مقداری از پودر را در آب ریخته و آنرا جوشانده و لجیم و سطح کار را با محلول بدست آمده آغشته نموده و استفاده کرد.
محلول آماده: سطح کار و لحیم مورد استفاده را به محلول آماده بازاری آغشته کرده و استفاده کنید.
خمیر تنه کار: مقداری از خمیر را روی محل مورد نظر ریخته و استفاده کنید.
نکات ضروری قبل از استفاده
قبل از استفاده از “تنه کار در طلا و جواهرسازی” بایستی یکسری نکات رعایت شود که عبارت است از:
۱. آماده‌سازی سطح: قبل از استفاده از پودر تنه کار، سطح قطعات باید به طور کامل تمیز شده و از چربی، زنگ و ذرات خارجی دیگر پاک شود. این کار می‌تواند با استفاده از مواد شوینده و روش‌های مکانیکی مانند سوهان کاری و سمباده زنی صورت گیرد.
۲. محل کار با حرارت یکنواخت و بصورت آرام گرم شود
۳. خنک‌کاری: پس از ذوب شدن پودر و ایجاد اتصال میان قطعات، قطعات به طور کنترل شده خنک می‌شوند تا جامد شوند. این مرحله مهم است زیرا سرعت خنک شدن می‌تواند تأثیر زیادی بر خواص و استحکام اتصال داشته باشد.
راه‌های تمیز کردن سطح کار
برای تمیز کردن سطح قطعات قبل از استفاده از تنه کار، می‌توان از مواد شوینده و روش‌های مختلف استفاده کرد. در زیر تعدادی از مواد و روش‌های معمول برای تمیز کردن سطح قطعات در طلاسازی را ذکر می‌کنیم:
۱. الکل ایزوپروپیلیک (IPA): الکل ایزوپروپیلیک یک ماده شیمیایی است که به عنوان حلال و تمیز کننده موثر چربی‌ها، روغن‌ها و ذرات خارجی استفاده می‌شود.
۲. مواد شوینده صنعتی: برخی مواد شیمیایی مخصوص صنعت مانند دی‌اکسید کربن، تری کلرواتیلن، هیدروکربن‌های نفتی و اترهای مختلف، به عنوان حلال‌ها و تمیز کننده‌ها در صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
۳. ذوغاب: ذوغاب یک محلول اسیدی مورد استفاده در صنعت زرگری است که از آن برای تمیز کردن قطعات استفاده می‌شود.
۴. آب و شوینده: در برخی موارد ساده، استفاده از آب و شوینده مایع نیز می‌تواند کافی باشد. با استفاده از برس نرم و مسواک قطعات را با آب و شوینده بشویید تا آلاینده‌ها و چربی‌ها از سطح قطعات برداشته شوند.
۵. سوهان و سمباده: در برخی موارد، استفاده از سوهان و سمباده نرم می‌تواند برای پاک کردن سطح قطعات مفید باشد.
نکته آموزشی
چند نکته آموزشی تکمیلی
برای درست کردن “آب تنه کار” علاوه بر پودر تنه کار مقداری به آن اسید بوریک اضافه کنید با این کار علاوه بر اینکه قدرت پاک کنندگی تنه کار افزایش می‌یابد مدت زمان ماندگاری اب تنه کار(کریستالی نشدن محلول) افزایش پیدا می‌کند.
استفاده زیاد از تنه کار و یا سیمنور¹ در لحیم کاری یا جوشکاری باعث می‌شود لایه‌ای از آن روی کار تشکیل شده و اتصال بین قطعات بدرستی انجام نشود.
برای جوشکاری‌های زیاد مثل جوش دادن حلقه‌های زنجیر از آب تنه کار استفاده کنید بدین نحو که پس از چیدن حلقه‌ها روی تخته نسوز لحیم‌های برش خورده را در آب تنه‌کار زده و روی حلقه‌ها چیده سپس حرارت دهید.
سیمنور¹: سیمنور simnoor ماده‌ای شمیایی معمولا بصورت پودر سفید رنگ است که از آن در لحیم کاری و جوشکاری طلا، نقره و مدارات الکترونیکی با هدف کاهش اکسیداسیون و کمک به فرآیند ذوب و اتصال بهتر قطعات استفاده می‌شود.
توصیه برای مطالعه بیشتر:
علت گرم کردن ریژه و بوته در طلاسازی
برای “خرید کادوی روز مادر و زن” از صنایع دستی طلاپیشه دیدن نمایید.
