آموزش مخراج کاری-قسمت ۲
بخش دوم آموزش مخراج کاری، به شناخت اجزاء نگین، سایز بندی، اندازه‌گیری، نحوه انتخاب مته، نوع و سایز و مراحل مته کاری برای سوار کردن سنگ و نگین خواهیم پرداخت.
در قسمت اول، مطالبی در خصوص شناخت ابزار مخراج کاری و کاربرد آنها عرض کردیم. در این قسمت از سری آموزش‌های مخراج کاری طلاپیشه، موارد زیر که به حساب کاربردی‌ترین تکنیک مخراج کاری می‌آیند را بیان خواهیم کرد:
- شناخت اجزاء نگین
- سایز بندی
- اندازه‌گیری
- نوع و نحوه انتخاب مته
- سایز مته برای مته کاری
همراه ما باشید.
شناخت نگین و اجزای آن
نگین از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
- تاج: قسمت بالای نگین
- لب فارسی: بخش میانی تاج و سندانچه
- سندانچه: بخش زیرین نگین
نحوه اندازه‌گیری قطر نگین
برای بدست آوردن سایز نگین، قطر دور آن را اندازه می‌گیریم. اگر از بالا به نگین نگاه کنید، معمولا لب فارسی نگین عریض‌ترین بخش آن است. حال آن بخش را به عنوان دایره‌ای در نظر گرفته و قطر دایره را اندازه بزنید. عدد بدست آمده، سایز نگین شما خواهد بود.
انواع سوار کردن سنگ و نگین
سنگ را به سه روش سوار می‌کنیم:
- بالاتر از سطح: در این روش، سنگ یا نگین با استفاده از چنگ که شبیه شاخک نیز هست و به کوتاه آن گوارسه و به بلند آن چنگ می‌گویند، در محل قرار گیری نصب و محکم می‌شود.
- هم سطح: در نوع همسطح، از روش کاسه‌ای برای نصب و محکم کردن نگین در محل قرار گیری استفاده می‌شود. بدین شکل که یک لایه از فلز را دور نگین هل داده و آنرا محکم می‌کنند.
- پایین‌تر از سطح: در این شیوه نشاندن سنگ و نگین، نقاطی را بر اساس نوع و تعداد نگین تعیین و با استفاده از گوارسه، نگین را در محل تعیینی نصب و محکم می‌کنند. در این روش، در نقاطی معین، تکه‌ای از فلز را بلند کرده و روی نگین می‌خوابانند.
مته کاری
برای سوار کردن نگین، باید سطح کار را سوراخ کنیم یا به عبارتی، مته بزنیم. اما چگونه؟
روش مته زدن
برای سوار کردن نگین روی کار، باید سطح کار با مته سوراخ شود. برای سوراخ کردن، از اصول زیر پیروی می‌کنیم:
ابتدا به جدول زیر توجه کنید:
| مته سایز | سایز سنگ‌های اتمی |
| ۰۱۱ | ۱ |
| ۰۱۳ | ۱/۲۵ |
| ۰۱۶ | ۱/۵ |
| ۰۱۸ | ۱/۷۵ |
| ۰۲۱ | ۲ |
- “سایز بندی سنگ‌های اتمی” به ترتیب جدول فوق است. قطر سنگ از یک با ۲۵ صدم میلیمتر افزایش می‌یابد تا ۲ که ما در نمودار فوق برای مثال آوردیم.
- فرمول انتخاب مته سایز: برای “انتخاب مته سایز” به منظور سوار کردن نگین، از روش زیر استفاده می‌کنیم: در نگین با قطر ۱ میلیمتر، یک دهم میل به آن اضافه می‌کنیم و قطر یا سایز مته ما می‌شود صفر ۱۱. نگین با قطر ۱ و ۲۵، پنج را حذف (پنچ صدم‌ها در محاسبه حذف می‌شوند) و به باقیمانده که ۱۲ است یک اضافه می‌کنیم و مته سایز ما می‌شود صفر ۱۳ و به همین نحو مابقی را محاسبه کرده و در نهایت اعداد ۱۸ و ۲۱ را خواهیم داشت.
مته زدن در سه مرحله انجام می‌شود:
- مرحله اول: ابتدا با مته دریلی به صورت استوانه، سطح کار را به اندازه ارتفاع نگین سوراخ می‌کنیم. نحوه بدست آوردن سایز مته مرحله اول: سایز مته‌ای که استفاده می‌کنیم بدین نحو محاسبه می‌شود: از مقدار مته سایزی که در مرحله قبل نحوه انتخاب آنرا گفتیم، ۴ سایز کسر کرده و عدد بدست آمده را مبنای سایز مته دریلی قرار می‌دهیم. مثال: اگر فرضا طبق جدول بالا اندازه نگین ما ۲ باشد، طبق آنچه شرح داده شد
مته سایز ما صفر ۲۱ خواهد بود و اندازه مته دریلی که می‌خواهیم سوراخ استوانه را با استفاده از آن بزنیم با کسر ۴ سایز می شود ۱۷، فلذا قطر و اندازه مته دریلی ما ۱۷ خواهد بود، با استفاده از آن سطح کار را مته می‌زنیم. - مرحله دوم: در گام دوم با مته گرد تا دو سوم ارتفاع نگین سوراخ اولیه را بازتر یا گشادتر می‌کنیم.
ما در بخش “ابزار طلاسازی” فرق مته گرد و دریلی را توضیح داده‌ایم برای دیدن تصویر و توضیحات ⇐ ابزار طلاسازی+قیمت ⇒ روی نوشته کلیک کنید.
- مرحله سوم: و در گام آخر با مته گلدانی که همان مته سایز ما است به اندازه نشیمنگاه نگین یعنی لب فارسی جای آنرا در سطح کار مته می زنیم.
خب برای جلسه دوم تا اینجا کافی است. ان‌شاءالله ادامه آموزش مخراج کاری در پست‌های بعد ارائه خواهد شد، منتظر باخوردهای شا عزیزان هستیم.
توصیه برای مطالعه بیشتر:
